Pm Kisan 20 Hapta Kadhi Yenar | शेती हा आपल्या देशाचा कणा मानला जातो आणि त्याच कण्याला बळकटी देण्यासाठी केंद्र सरकारकडून प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेची (PM-KISAN) सुरुवात करण्यात आली. या योजनेतून देशभरातील कोट्यवधी लहान आणि सीमांत शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6000 रुपयांची थेट आर्थिक मदत दिली जाते. ही मदत तीन हप्त्यांमध्ये म्हणजेच दर चार महिन्यांनी 2,000 रुपयांच्या स्वरूपात लाभार्थ्यांच्या थेट बँक खात्यात जमा केली जाते.
आता 2025 चा 20वा हप्ता जुलैच्या पहिल्या आठवड्यात किंवा जूनच्या अखेरीस जमा होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. मात्र या हप्त्याचा लाभ मिळवायचा असेल, तर काही महत्त्वाची कामे वेळेत पूर्ण करणे अत्यावश्यक ठरणार आहे. ही कामे न केल्यास तुमचा हप्ता अडकू शकतो आणि शासकीय यंत्रणेकडून तुमचे नाव लाभार्थी यादीतून हटवले जाऊ शकते. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी ही बातमी अत्यंत गांभीर्याने घेणे आवश्यक आहे.
सर्वप्रथम, ई-केवायसी (e-KYC) ही प्रक्रिया पूर्ण करणे ही आता बंधनकारक करण्यात आली आहे. केंद्र सरकारने ही योजना पारदर्शक ठेवण्यासाठी व अपात्र व्यक्तींना वगळण्यासाठी ही कडक अट लागू केली आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी आजवर ई-केवायसी प्रक्रियेचा योग्य प्रकारे अवलंब केलेला नाही. अशा परिस्थितीत जर ई-केवायसी पूर्ण नसेल, तर तुमचा हप्ता तात्पुरता थांबवला जाऊ शकतो.
ई-केवायसी करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी pmkisan.gov.in या अधिकृत पोर्टलवर जाऊन ‘OTP आधारित ई-केवायसी’ पर्याय निवडावा. जर तुमचा मोबाईल क्रमांक आधारशी लिंक नसेल, तर जवळच्या कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) ला भेट द्या आणि बायोमेट्रिक पद्धतीने ई-केवायसी पूर्ण करा. ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी असून काहीच मिनिटांत पूर्ण करता येते. यामुळे शेतकऱ्यांची खरी ओळख पटते आणि शासनाच्या मदतीचा लाभ थेट योग्य व्यक्तीपर्यंत पोहचतो.
दुसरे महत्त्वाचे पाऊल म्हणजे तुमचे बँक खाते आधारशी लिंक करणे. अनेकदा शेतकऱ्यांनी खाते उघडले असते पण ते आधारशी लिंक केलेले नसते. अशा स्थितीत सरकारकडून पैसे पाठवले गेले तरी ते बँककडून परत फेटाळले जातात. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आपले खाते आधारशी लिंक आहे की नाही, हे बँकेत किंवा UIDAI च्या अधिकृत संकेतस्थळावर तपासले पाहिजे. याशिवाय PM किसान पोर्टलवरही लॉगिन करून ‘Edit Aadhaar Failure Records’ या पर्यायाचा वापर करून ‘त्रुटी’ दुरुस्त करता येतात.
या प्रक्रियेमध्ये तुमचा IFSC कोड, खाते क्रमांक आणि नाव यामध्ये सुसंगती असणे अत्यावश्यक आहे. जर यामध्ये काहीही चूक असेल, तर तुमचा हप्ता मंजूर होणार नाही. अनेक वेळा IFSC कोड चुकीचा टाकण्यात येतो किंवा खातं बंद झालेलं असतं, यामुळे सुद्धा पेमेंट थांबतं.
तिसरे आणि सर्वात दुर्लक्षित काम म्हणजे अर्जातील माहिती आणि कागदपत्रे तपासून त्यातील विसंगती दुरुस्त करणे. अर्ज करताना किंवा नोंदणी करताना शेतकऱ्यांकडून अनेक वेळा चुकीची माहिती भरली जाते. उदा. आधारवरील नाव आणि अर्जातील नाव यामध्ये फरक असतो, पत्त्यामध्ये गडबड असते, किंवा एखादा शेतकरी अपात्र असूनही नावाने अर्ज केला जातो. या सगळ्यामुळे शासकीय यंत्रणेला मदत रोखावी लागते.
त्यामुळे शेतकऱ्यांनी pmkisan.gov.in या पोर्टलवर जाऊन ‘Beneficiary Status’ आणि ‘Status of Self Registered Farmer’ हे पर्याय वापरून आपली माहिती तपासावी. जर काही त्रुटी आढळल्यास ती तत्काळ दुरुस्त करणे अत्यावश्यक आहे. यासाठी CSC केंद्र किंवा आपला तालुका कृषी अधिकारी कार्यालय येथे भेट देऊन संबंधित दुरुस्ती अर्ज भरावा लागेल. चुकीची माहिती दिल्यामुळे पूर्वी अनेक शेतकऱ्यांचे हप्ते सरकारने थांबवले आहेत, म्हणून ही प्रक्रिया वेळेत आणि योग्य रितीने पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
या तिन्ही बाबी पूर्ण केल्यास तुमचा PM किसानचा 20 वा हप्ता वेळेवर आणि कोणत्याही अडथळ्याविना खात्यात जमा होईल. केंद्र सरकारकडून या योजनेअंतर्गत देशातील 11 कोटींपेक्षा अधिक शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत देण्यात येते. परंतु यामध्ये अपात्र लाभार्थ्यांमुळे खोटे अर्ज झालेले असून, याला रोखण्यासाठी सरकारने आता अधिक काटेकोर उपाययोजना अमलात आणल्या आहेत.
जिल्हा आणि तालुका स्तरावर देखील तपासणीसाठी विशेष मोहिमा राबवण्यात येत आहेत. त्यामुळे ज्या शेतकऱ्यांनी या योजनेत लाभ घेण्यासाठी नाव नोंदवलं आहे त्यांनी आपल्या पात्रतेची खात्री करूनच पुढे जायला हवे. चुकीची किंवा अपूर्ण माहिती दिल्यास केवळ हप्ता अडकणारच नाही तर तुमचं नाव यादीतून कायमस्वरूपी वगळले जाऊ शकते.
केंद्र सरकार शेतकऱ्यांच्या हितासाठी ही मदत देत आहे, पण यासाठी योग्य पात्रता, पारदर्शकता आणि अचूक माहिती आवश्यक आहे. पीएम किसान योजनेचा लाभ घेणं म्हणजे केवळ 2,000 रुपये मिळणं नव्हे, तर आपल्या कष्टावर सरकारने केलेली एक मदतीची पावती मानली पाहिजे. त्यामुळे जर तुम्ही या योजनेचे लाभार्थी असाल, तर आजच तुमचं e-KYC पूर्ण करा, खात्याचं आधार लिंकिंग तपासा आणि अर्जातील माहिती योग्य आहे का हे पुन्हा एकदा तपासून घ्या. हे तीन छोटे पण महत्त्वाचे टप्पे पूर्ण केल्यास PM किसान 20 वा हप्ता नक्कीच तुमच्या खात्यावर वेळेत जमा होईल.